PASİNLER İLÇE COĞRAFYA
YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ
Pasinler ilçesi sınırları içindeki, yeryüzü şekilleri; Doğu Anadolu
Bölgesinin bu bölümünde, jeolojik çağlarda etkili olan iç ve dış
kuvvetlerin izlerini taşır. İç kuvvetlerin etkili olduğu dönemlerde ;
Pasinler Havzası oluşmuş, faylanmalara bağlı olarak volkanik kayalar
çevreye yayılmıştır. Yöredeki sıcak su kaynakları ve tarihi devirlerden
beri devam eden depremler, hep bu iç kuvvetlerin eseridir. Ova ile çevre
dağlık alanlar arasındaki yükselti farkının (1500 m) fazla olmasının
nedeni de bunlardır.
İlçenin ana guruplarıyla yer şekillerini iki kısımda incelemek
mümkündür;
Çevredeki yüksek alanlar : Yukarı Aras Havzası akaçlama alanı su bölümü
çizgilerini oluşturan doruklardan başlayarak, Pasinler ovasına doğru
alçalan yamaçlarda sona erer.
Kuzeyde Kargapazarı yüksek kütlesinde; dağlar, platolar ve tepelerden
oluşur. Plato karakteri taşıyan bu kuşağın en yüksek yeri 3145 m ile
Çamlıyurt tepesidir. Andaizt ve bazalt gibi volkanik kayaların
yığılmasıyla, kütlevi ve plato görünümü kazanmış bir dağdır. Bu dağlar,
Güneybatı doğrultusunda uzanarak
Palandöken Dağlarıyla birleşir. Birleşme yeri, Erzurum Ovası ile
Pasinler Ovası'nı birbirinden ayıran Deveboynu eşiğidir. Pasinler
Ovası'nın Güneyinde çerçeveyi teşkil eden kütleler, Palandöken
Dağlarının doğuya doğru devamı olan Şahvelet Dağlarıdır. Yer şekilleri
bakımından Kargapazarı Dağları ile benzerlik gösteren bu ünite, Pasinler
Ovası'na geçiş bölgesinde tepelik alanlarıyla çeşitlilik gösterir.
Pasinler Çayı Havzası (Pasinler Havzası) sınırları içindeki yüksek
sahalar, sadece dağlık alanlardan ibaret değildir. Yer yer dağlarla
karıştırılan yüksek düzlükler ve akarsularla derin bir şekilde yarılmış
plato düzlüklerini, ovanın kuzeyinde ve güneyinde görmek mümkündür. Bu
bölümdeki diğer önemli vadiler ise ; Tımar Çayı ve Miyadin Çayı
vadileridir. Tımar Çayı Vadisi'nde, yakın zamanda hizmete girmiş
Demirdöven Barajı gölü suları toplamıştır.
Havza tabanı : Pasinler Havzası'nın tabanını teşkil eden, Pasinler
Ovası'nın alanı yaklaşık olarak 350 km kareyi bulur. Volkanik kökenli
Deveboynu Eşiği ile (1950 m) Erzurum ovasından ayrılmış olan, 1600 -
1700 m yüksekliğinde bir graben olup, alüviyal dolgu ovasıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder